İbrahim Kaçar

Anadolu her zamanki gibi adeta kaderine terk edilmiş, kimsiz kimsesizliği yetmez gibi, Amerikan barış gönüllülerinin köy ve mezralara kadar, ayak basılmadık bir karış toprak bırakmadığı yıllar. Barış, özgürlük, kalkınma, yardım gibi masum ve kullanışlı yalanlarla, Anadolu bozkırının toprak yapısına en uygun, nifak tohumlarının ekildiği zamanlar.  

 

Dünyada yaklaşık bir milyon insanın öldüğü, Hong Kong gribi salgınının başladığı yıldı. Fransa’da iktidara karşı başlayan gösterilerin, ayaklanmalara sahne olduğu ve bir kuşağa adını veren yıl. Vietnam savaşı, tüm vahşeti ile devam ediyordu, bir yanda My Lai katliamı yaşanıyor, diğer yanda uzay yarışı; ilk uzay yolculuklarının yapıldığı yıl doğdum. Anadolu'nun bozkırında, Fakir Baykurt’un romanlarından fırlamışçasına, Bozok baştan başa kağnı gıcırtısında. İdare lambalarının titrek alevinde, elektriksiz köyleri ve oğulları ile nüfusa kaydı yapılan kadınların coğrafyasında.  

 

Cumhuriyetin ilk yılları, küçük bir köy olan Balgat, bir emekçi mahallesine dönüşmüştü. Bu emekçi mahallesinde, Ayşe'nin tatile çıktığı yıl başladım okula. Yolda askeri konvoylar, askerlere ikram yarışında mahalleliler, postalanmak üzere alınan emanet mektuplar. Az aşağıda Dede Çeşmesi, yanında cami, caminin önünde koca dut ağacı.  

 

Mücbir sebeplerinin şehri Ankara hala yeşil. Atatürk Orman Çiftliğinde, soda, gazoz, bira, buz, süt, yoğurt, şarap, deri, pulluk fabrikalarının faal olduğu yıllar. Ankaralılar Karadeniz Plajında serinliyor, Marmara Havuzunda kayıkla gezintiler yapılıyor, Ziraat Enstitüsü öğrencilerinin bir zamanlar at bindiği çayırlar, kocaman ağaçların gölgesi altında. 

 

Erzurum ve çevresi 7,1 şiddetinde sarsıldığında, memleketin yine enkaz altında kaldığı yıldı. Erdal İnönü parti kurmuş, Cem Karaca vatandaşlıktan çıkarılmış, Kenan Evren'e "Fahri Profesör" unvanı verilmişti Fizan'a gittiğim yıl. Sürgünlerin ve Tuareglerin topraklarında ilk gençlik yılları. Bir süre sonra, "Şerif" takma adlı gazeteci olarak gelip, bir direniş örgütleyen, Mustafa Kemal'in at sürdüğü Trablus'a geçiş ve elime ne geçse okuduğum yıllar. 

 

İnce Memed'in üçüncü kitabının yayımlandığı yıl döndüm Ankara’ya. Mücbir sebeplerin şehri, son bağlarını imar planlarına kurban etmemişti henüz. Balgat bağları, Aşağı Öveç bağları, Orta bekçilik bağları, Yukarı Öveç bağları, Dikmen bağlarından arta kalanlar tüm ihtişamı ile ayaktaydı.